![دونالد ترامپ: اتوپِن [ماشین امضا] باید خیلی وقت پیش جلوی "غنی‌سازی" ایران را می‌گرفت](https://d3d9kqjkjcpaz4.cloudfront.net/d518dd7c-df37-4818-8cd1-0cb9b26b1ed7_w250_r1_s.jpg)
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، تاکید کرد که در توافق هسته‌ای احتمالی با ایران اجازهٔ هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم به تهران داده نخواهد شد.
ساعاتی پیش از این اظهارات وبسایت اکسیوس از موافقت آمریکا با غنی‌سازی محدود در خاک ایران گزارش داده بود و خبرگزاری رویترز هم به نقل از یک مقام دیپلماتیک ایران خبر داد که تهران در تدارک پاسخ منفی به پیشنهاد آمریکاست.
آقای ترامپ شامگاه دوشنبه ۱۲ خرداد با انتقاد تلویحی از دولت پیشین آمریکا، در تروث سوشیال، شبکه اجتماعی خود، نوشت: «اتوپِن [ماشین امضا] باید خیلی وقت پیش جلوی "غنی‌سازی" ایران را می‌گرفت».
او در پست کوتاه خود افزود: «طبق توافق احتمالی، ما اجازهٔ هیچ گونه غنی‌سازی اورانیوم را نخواهیم داد!»
ساعاتی پیش از اظهارات آقای ترامپ، وبسایت اکسیوس گزارش داده بود که پیشنهاد مکتوب ایالات متحده که به تهران ارسال شده است به ایران اجازه می‌دهد غنی‌سازی اورانیوم با غلظت پایین را در یک دورهٔ زمانی مشخص در خاک خود انجام دهد.
پیش از این مارکو روبیو، وزیر خارجه، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، بر غنی‌سازی صفر تاکید کرده بودند. ایران این گزینه را رد کرده است.
دهم خرداد، کمتر از یک هفته پس از پنجمین دور مذاکرات هسته‌ای تهران و واشینگتن در رم، وزیر خارجهٔ ایران اعلام کرد که همتای عمانی او در سفری کوتاه به تهران پیشنهاد مکتوب آمریکا را تحویل داد.
عباس عراقچی روز یکشنبه گفت که پاسخ به پیشنهاد آمریکا «در دست تهیه است».
«ایران در تدارک پاسخ منفی به پیشنهاد آمریکاست»
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات ایرانی گزارش داد که تهران پیشنهاد آمریکا را «غیرقابل قبول» می‌داند و در تدارک پاسخ رد به آن است.
به نوشته رویترز، این دیپلمات ارشد که به تیم مذاکره‌کننده ایران نزدیک است گفت که تهران در حال تهیه پاسخی منفی است که «می‌تواند به عنوان رد پیشنهاد آمریکا تعبیر شود».
به گفته این دیپلمات که از ذکر نامش خودداری کرد، در طرح پیشنهادی آمریکا موضع واشینگتن «در مورد غنی‌سازی در خاک ایران بدون تغییر باقی مانده و هیچ توضیح روشنی در مورد لغو تحریم‌ها هم در آن نیست».
به گفته این منبع رویترز، ارزیابی «کمیته مذاکرات هسته‌ای» که تحت نظارت رهبر جمهوری اسلامی طرح پیشنهادی ایالات متحده را «کاملا یکجانبه» دانسته و ارزیابی کرده است که این طرح نمی‌تواند منافع تهران را تامین کند.
مقام‌های ایران و آمریکا هنوز به گزارش رویترز واکنشی نشان نداده‌اند.
پیشنهادهای آمریکا به روایت اکسیوس
مقام‌های رسمی ایران، آمریکا و عمان درباره مفاد و جزئیات پیشنهاد آمریکا اظهار نظر چندانی نکرده‌اند.
با این حال وبسایت اکسیوس به نقل از دو منبع که از پیشنهاد آمریکا اطلاع بدون واسطه دارند به جزئیاتی از این گزارش اشاره کرده است.
بنابر این گزارش، پیشنهادی که ایالات متحده روز شنبه به تهران ارائه کرد، به ایران اجازه می‌دهد برای یک دورهٔ زمانی مشخص، غنی‌سازی اورانیوم با غنای پایین را در خاک خود انجام دهد.
به گزارش این سایت خبری، پیشنهادهای واشینگتن «ایده‌های اولیه» را برای بحث در دور بعدی مذاکرات، تشریح می‌کند.
بر اساس این پیشنهاد، ایران مجاز به ساخت تأسیسات غنی‌سازی جدیدی نخواهد بود و باید زیرساخت‌های حیاتی برای تبدیل و فرآوری اورانیوم را برچیند.
این پیشنهاد همچنین بیان می‌کند که ایران باید تحقیق و توسعه جدید برای سانتریفوژها را متوقف کند.
طبق این پیشنهاد، توافق هسته‌ای بر ایجاد یک کنسرسیوم غنی‌سازی منطقه‌ای متمرکز خواهد بود که چندین شرط را برآورده می‌کند: اول این‌که، ایران مجاز به توسعهٔ قابلیت‌های غنی‌سازی داخلی فراتر از آنچه برای اهداف غیرنظامی ضروری است، نخواهد بود.
دوم آن‌که، پس از امضای توافق، ایران باید به طور موقت میزان غنی‌سازی خود را به سه درصد کاهش دهد. این دوره در مذاکرات توافق خواهد شد.
سوم، تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی ایران باید برای مدتی که توسط طرفین توافق می‌شود، غیرفعال شوند.
چهارم، فعالیت غنی‌سازی در تأسیسات روی زمین ایران به طور موقت به سطح مورد نیاز برای سوخت راکتور هسته‌ای طبق دستورالعمل‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محدود خواهد شد.
پنجم، این توافق یک نظام مستحکم برای نظارت و تأیید از جمله تأیید فوری پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد خواهد کرد.
به نوشته اکسیوس، کاخ سفید هیچ یک از جزئیات پیشنهاد را که در این وبسایت منتشر شده است رد نکرد و کارولین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، گفت که «به احترام توافق در حال انجام، دولت در مورد جزئیات این پیشنهاد به رسانه‌ها اظهار نظر نخواهد کرد».
روزنامهٔ نیویورک تایمز به نقل از مقام‌های آشنا با امور دیپلماتیک، پیشنهاد ارائه‌شده به تهران را «مجموعه‌ای از نکات کلیدی» توصیف کرده است.
به نوشتهٔ این روزنامه، این پیشنهاد شامل ایجاد یک کنسرسیوم منطقه‌ای شامل ایران، عربستان، سایر کشورهای عربی و ایالات متحده برای تولید انرژی هسته‌ای شده است.
به گزارش اکسیوس، پیشنهاد ارائه‌شده از سوی واشینگتن می‌گوید لغو تحریم‌ها تنها پس از آن انجام می‌شود که ایران تعهد واقعی خود را به نحوی که مورد رضایت ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد، نشان دهد.
وال‌استریت جورنال شامگاه ۱۱ خرداد در گزارشی نوشت که کاخ سفید اخیراً به نهادهای دولتی دستور داده است تا فعالیت تحریمی جدیدی علیه تهران انجام ندهند.
در همین حال، سخنگوی وزارت خارجهٔ ایران در واکنش به گزارش وال‌استریت جورنال گفت: «در عمل باید ببینیم تغییری در مواضع آمریکا رخ می‌دهد یا خیر که هنوز چیزی ندیدیم».
اسماعیل بقایی روز ۱۲ خرداد افزود: «باید در خصوص ادامهٔ این روند هم با طرف میانجی یعنی عمان مشورت شود».
قرار است برای ششمین دور مذاکرات هسته‌ای در روزهای آینده برنامه‌ریزی شود، و احتمالا محور بحث هم می‌تواند پیشنهادهای واشینگتن و ملاحظات تهران در مورد آن باشد.
