وزیر خارجه جمهوری اسلامی از سفر کوتاه همتای عمانی خود به تهران برای ارائه کلیات طرح پیشنهادی آمریکا در ادامۀ مذاکرات هستهای خبر داد.
عباس عراقچی روز شنبه ۱۰ خرداد در شبکۀ ایکس نوشت وزیر امور خارجه عمان «امروز سفری کوتاه به تهران داشت تا کلیات طرح پیشنهادی ایالات متحده را ارائه کند؛ که پاسخ شایستهای به آن داده خواهد شد».
این طرح پیشنهادی میتواند همان چارچوبی باشد که پیشتر گزارش شده بود ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در حال کار بر روی آن هستند تا بر اساس آن به توافق هستهای برسند.
هشتم خرداد نیز یک مقام ارشد دولت آمریکا به وال استریت جورنال گفته بود که ایالات متحده در حال آماده شدن برای ارائه یک «نقشۀ راه کلی» به تهران است که شامل پایان غنیسازی خواهد بود.
این مقام آمریکایی در عین حال افزوده بود: «اگر ایرانیها این شرایط را نپذیرند، روز خوبی برای آنها نخواهد بود.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، نیز یک روز پیش از رسیدن پیشنهادش به تهران بار دیگر دستیابی به توافق هستهای با ایران را محتمل دانست.
او شامگاه جمعه ۹ خرداد در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «فکر میکنم ما شانسی برای رسیدن به توافق با ایران هم داریم. آنها نمیخواهند بمباران شوند.»
رسیدن «نقشۀ راه» پیشنهادی واشینگتن به تهران در حالی است که مذاکرات هستهای ایران و آمریکا که از ۲۳ فروردین آغاز شده، پس از برگزاری دور پنجم در رم در روز دوم خرداد، ظاهراً به بنبست خورده است؛ بنبستی که بهدلیل اصرار واشینگتن بر توقف غنیسازی اورانیوم در ایران و رد این خواسته توسط مقامات تهران به وجود آمده است.
با این حال در روزهای اخیر گزارشهایی دربارۀ پیشنهادهایی برای شکستن بنبست منتشر شد و در این فاصله تهران و واشینگتن نیز در اظهارات رسانهای خود بارها بر موضع قبلی خود پافشاری کرده و در عین حال تأکید کردند که مذاکرات در رسانهها برگزار نمیشود.
دونالد ترامپ در اظهارات امیدوارانه ۹ خرداد خود اشارۀ دستکم صریحی به غنیسازی نکرد و بار دیگر تأکید کرد تهران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد.
با این حال ایالات متحده بارها اعلام کرده خواستار توقف کامل غنیسازی اورانیوم در خاک ایران است و مقامات تهران نیز این خواسته را بهشدت رد کردهاند.
در تازهترین مورد، عباس عراقچی روز شنبه دهم خرداد بار دیگر تأکید کرد که توقف غنیسازی هستهای «تحمیلی» است و جمهوری اسلامی «زیر بار توقف غنیسازی نمیرود».
با همۀ این اوصاف، همزمان با رسیدن مذاکرات هستهای ایران و آمریکا به این مرحله که فرجام آن هنوز روشن نیست، همزمان شده است با اینکه آمریکا و سه کشور اروپایی طرف برجام در تدارک تصویب قطعنامهای در آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند که عدم پایبندی ایران به تعهدات پادمانیاش را اعلام کند.
در همین راستا، آسوشیتدپرس از گزارش رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی دربارۀ همکاری ناکافی ایران در زمینۀ نظارت بر برنامۀ هستهایاش خبر داد.
در این گزارش آمده: «در حالیکه ایران به همکاری با آژانس در امور مربوط به اجرای پادمانهای معمول ادامه میدهد، اما در چند زمینه همکاری ایران ناکافی بوده است.»
ساعاتی پس از انتشار این گزارش، وزارت خارجه جمهوری اسلامی و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیهای مشترک گفتند این گزارش «با اهداف سیاسی از طریق فشار بر آژانس تهیه شده است».
در حال حاضر و بر اساس گزارش محرمانهای که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تهیه و آسوشیتدپرس آن را نقل کرد، حکومت ایران طی ماههای اخیر میزان ذخایر اورانیوم با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی خود را باز هم افزایش داده است.
بر اساس این گزارش، تا ۲۸ اردیبهشت، ایران ۴۰۸.۶ کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد ذخیره کرده که افزایشی نزدیک به ۱۳۴ کیلوگرم نسبت به گزارش پیشین آژانس نشان میدهد.
بر پایه گزارشهای آژانس، ایران تنها کشور غیرهستهای در جهان است که اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی میکند؛ سطحی که فاصلهای اندک با غنای ۹۰ درصدی مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای دارد.