روزنامه آمریکایی والاستریت جورنال شامگاه یکشنبه ۱۱ خرداد در گزارشی نوشت که کاخ سفید اخیراً به نهادهای دولتی دستور داده است تا فعالیت تحریمی جدیدی علیه تهران انجام ندهند.
به نوشتهٔ این روزنامه، کارولین لویت سخنگوی کاخ سفید هفتهٔ گذشته با ارسال بخشنامهای به مقامات ارشد شورای امنیت ملی و وزارت خزانهداری، و سپس به وزارت خارجه، خواهان توقف تمام فعالیتهای تحریمی جدید علیه ایران شد.
والاستریت جورنال نوشته که کاخ سفید در پاسخ به درخواست این روزنامه برای اظهار نظر در این مورد، بدون آنکه موضوع توقف تحریمهای جدید را انکار کند، در بیانیهای نوشت: «هرگونه تصمیم جدید در رابطه با تحریمها توسط کاخ سفید یا سازمانهای مربوطه در دولت اعلام خواهد شد».
به گزارش این روزنامهٔ آمریکایی، برخی از مقامهای دولت ترامپ معتقدند که رویکرد جدید صرفاً به منظور کند کردن روند تحریمهای جدید و بررسی آنها با توجه به مذاکرات حساس هستهای بین ایالات متحده و ایران است.
والاستریت جورنال افزوده است: «مقامات دولت ترامپ مراقبند که در طول مذاکرات هستهای بیجهت ایرانیها را تحریک نکنند؛ اما فشار بود که ایران را به پای میز مذاکره بیاورند».
در همین حال، سخنگوی وزارت خارجهٔ ایران در واکنش به گزارش والاستریت جورنال گفت: «در عمل باید ببینیم تغییری در مواضع آمریکا رخ میدهد یا خیر که هنوز چیزی ندیدیم».
اسماعیل بقایی روز دوشنبه ۱۲ خرداد افزود: «باید در خصوص ادامهٔ این روند هم با طرف میانجی یعنی عمان مشورت شود».
عراقچی: پاسخ ایران به پیشنهاد مکتوب آمریکا در دست تهیه است
در همین حال، وزیر خارجهٔ ایران میگوید پاسخ جمهوری اسلامی به پیشنهاد آمریکا در دست تهیه است.
به گزارش رسانههای ایران، عباس عراقچی روز یکشنبه در جلسه هیئت دولت گزارشی دربارهٔ آخرین وضعیت مذاکرات هستهای با آمریکا را ارائه کرد.
به نوشتهٔ ایرنا، وزیر خارجهٔ ایران با اشاره به نامهای که همتای عمانی او از طرف آمریکا به تهران آورد گفت: «پاسخ این نامه در دست تهیه است».
یک روز پیشتر سخنگوی کاخ سفید گفته بود که استیو ویتکاف، فرستادهٔ ویژهٔ رئیسجمهور آمریکا، «پیشنهادی مفصل و قابل قبول برای رژیم ایران ارسال کرده و پذیرش آن به نفع آنهاست».
روزنامهٔ نیویورک تایمز به نقل از مقامهای آشنا با امور دیپلماتیک، سند ارائه شده به تهران را «مجموعهای از نکات کلیدی» توصیف کرده و گفته است که این پیشنهاد «پیشنویس کامل یک توافق نبود».
به نوشتهٔ این روزنامه، این پیشنهاد خواستار توقف کامل غنیسازی اورانیوم از سوی ایران، و ایجاد یک کنسرسیوم منطقهای شامل ایران، عربستان، سایر کشورهای عربی و ایالات متحده، برای تولید انرژی هستهای شده است.
در همین حال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک «دیپلمات ایرانی» که نامش فاش نشده، گفت: ایران آماده رد پیشنهاد آمریکا است.
این دیپلمات ارشد، که نزدیک به تیم مذاکرهکنندهٔ ایران است، اظهار داشت: «ایران در حال تهیهٔ پاسخ منفی به پیشنهاد آمریکا است، که میتواند به عنوان رد آن تلقی شود».
او این پیشنهاد را «غیرفعال» و بیفایده دانست که نه منافع تهران را برآورده میکند و نه مواضع واشینگتن در مورد غنیسازی اورانیوم را نرم خواهد کرد.
وزیر خارجهٔ ایران نیز روز دوشنبه نیز در یک کنفرانس خبری مشترک با همتای مصری خود گفت که «بدون احترام به حق غنیسازی، توافقی در کار نخواهد بود».
موضوع غنیسازی اورانیوم در خاک ایران طی هفتههای اخیر به بنبستی در مذاکرات هستهای تهران و واشینگتن تبدیل شده و دو طرف این موضوع را خط قرمز خود اعلام کردهاند.
بر اساس گزارشها، استیو ویتکاف در دور چهارم مذاکرات هستهای پیشنهاد شفاهی خود برای خروج از این بنبست را ارائه کرد و در دور پنجم نیز به شرح بیشتر درباره آن پرداخت؛ بنابر این گزارش، مذاکره کنندگان ایران خواستار دریافت متن مکتوب موضع ایالات متحده شده بودند.
ادامه انتقادهای ایران از گزارش آژانس
در همین حال، انتقادهای گسترده مقامهای جمهوری اسلامی از گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه دارد.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، شامگاه یکشنبه مدعی شد که بخش قابل توجهی از گزارشهای آژانس فنی نیست و «خروجی یک فرآیند سیاسی است».
او که در شبکهٔ خبر تلویزیون جمهوری اسلامی سخن میگفت همچنین بدون ارائه شواهدی، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، را به پیروی از اهداف سیاسی چند کشور خاص متهم کرد.
محمد اسلامی گفت: «مدیرکل آژانس به دلیل بلندپروازیهایی که دارد و اشتیاقی که دارد تا بتواند دبیرکل سازمان ملل شود، خودش را خیلی مطرح میکند و میخواهد رای ثابت این چند کشور خاص را داشته باشد».
در گزارش جدید آژانس گفته شده که ایران طی ماههای اخیر میزان ذخایر اورانیوم با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی خود را باز هم افزایش داده است. این گزارش در عین حال از تهران خواسته است تا فوراً مسیر خود برای افزایش غنیسازی را تغییر داده و با تحقیقات این نهاد همکاری کند.
آژانس میگوید که ایران تا تاریخ ۱۷ مه (۲۸ اردیبهشت)، ایران ۴۰۸.۶ کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد ذخیره کرده است.
این رقم نسبت به گزارش پیشین در ماه فوریه، افزایشی نزدیک به ۱۳۴ کیلوگرم، معادل حدود ۵۰ درصد داشته است.