در حالی که شمارش معکوس برای نخستین سفر بی‌سرنشین به مریخ با فضاپیمای «استارشیپ» آغاز شده، ایلان ماسک، بنیان‌گذار اسپیس‌ایکس، می‌گوید امیدوار است تا پایان سال ۲۰۲۶، این مأموریت تاریخی را آغاز کند؛ سفری که به گفته او، دروازه‌ای برای «چندسیاره‌ای‌کردن» بشریت خواهد بود.
ماسک در ویدئویی که اخیراً در پایگاه «استاربیس» تگزاس منتشر شد، تازه‌ترین جدول زمانی توسعه استارشیپ را تشریح کرد. اگرچه تنها دو روز پیش از آن، نهمین پرواز آزمایشی این فضاپیما به شکلی ناکام و با انفجار در نیمهٔ مسیر پایان یافت. ماسک با وجود این شکست، تأکید کرد که «داده‌های خوبی» از این پرتاب به‌دست آمده و وعده داد آزمایش‌های بعدی با سرعت بیشتری انجام شوند.
آذر ۱۴۰۵ (دسامبر ۲۰۲۶) زمان هم‌راستایی زمین و مریخ است؛ پدیده‌ای که هر دو سال یک‌بار رخ می‌دهد و طی آن فاصله دو سیاره به حداقل می‌رسد. ماسک می‌گوید این پنجرهٔ زمانی بهترین فرصت برای ارسال فضاپیما به مریخ است و در صورت عدم آمادگی تا آن زمان، پروژه به‌ناچار دو سال به تعویق خواهد افتاد.
ایلان ماسک بخت موفقیت تا آن زمان را «پنجاه-پنجاه» می‌داند، چرا که مانع‌های فنی بزرگی، به‌ویژه مانور سوخت‌گیری مداری پس از پرتاب، همچنان باقی مانده‌اند.
نخستین مسافران: ربات‌های انسان‌نما
بر اساس طرح ماسک، نخستین مأموریت مریخ توسط یک یا چند ربات انسان‌نمای «آپتیموس» ساختهٔ شرکت تسلا انجام خواهد شد. او می‌گوید نخستین فرود انسان روی مریخ احتمالاً در دومین یا سومین مأموریت اتفاق می‌افتد. در بلندمدت، ماسک رؤیای اعزام هزار تا دو هزار فضاپیمای استارشیپ در هر چرخهٔ دو ساله را در سر دارد تا تمدنی خودپایدار بر سطح مریخ بنا شود.
این کارآفرین میلیاردر در سخنرانی تازه خود در تگزاس با لحنی آرمان‌گرایانه گفت: «می‌خواهم کاری کنیم که هر کسی که می‌خواهد به مریخ برود و در ساخت یک تمدن جدید کمک کند، بتواند این کار را انجام دهد.»
سخنان ایلان ماسک در پایگاه «استاربیس». تگزاس، ۸ خرداد:
ایلان ماسک، که ثروتمندترین فرد جهان و از حامیان اصلی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده محسوب می‌شود، پس از ورود پرحاشیه‌اش به سیاست و تلاش برای کاهش دیوان‌سالاری دولتی، به تازگی اعلام کرد قصد دارد توجه بیشتری به پروژه‌های تجاری خود از جمله اسپیس‌ایکس داشته باشد.
او همچنین امیدوار است استارشیپ جایگزین راکت فالکون ۹ شود که اکنون ستون فقرات پرتاب‌های تجاری اسپیس‌ایکس است و بیشتر ماهواره‌ها و محموله‌ها را به مدار نزدیک زمین ارسال می‌کند.
ناسا و گام نخست روی ماه
در حالی که اسپیس‌ایکس نگاه به مریخ دوخته، ناسا استارشیپ را برای بازگشت انسان به ماه نیز در نظر گرفته است. هدف این سازمان، فرود دوباره بر سطح ماه در سال ۲۰۲۷ است، یعنی بیش از ۵۰ سال پس از آخرین مأموریت آپولو.
مأموریت ماه به‌عنوان مقدمه‌ای برای سفر انسان به مریخ در دهه ۲۰۳۰ تلقی می‌شود. ناسا امیدوار است تجربه فرود روی ماه، بنیان‌های فنی و لجستیکی لازم برای گام بعدی را فراهم آورد.
چالش‌ها و انتقادها
برنامه‌های ایلان ماسک در حالی مطرح می‌شوند که چندین پرتاب آزمایشی استارشیپ تاکنون با شکست‌های پرهزینه همراه بوده‌اند؛ از جمله انفجارهای پیاپی در مراحل نخست پرتاب و پخش آوار در آسمان کارائیب. با این حال، او این شکست‌ها را «مرحله‌ای ضروری در مسیر نوآوری» می‌داند.
افزون بر چالش‌های فنی، برخی منتقدان هم رویکرد ماسک را جاه‌طلبانه و گاه غیرواقع‌گرایانه توصیف می‌کنند. اما ماسک با پافشاری بر هدف نهایی‌اش، یعنی نجات تمدن انسانی از وابستگی مطلق به یک سیاره، همچنان یکی از بلندپروازترین چهره‌های عصر فضا باقی مانده است.
