در حالی که بحران انسانی در نوار غزه به سطحی بیسابقه رسیده، اسرائیل روز جمعه نهم خرداد هشدار داد که اگر حماس با طرح پیشنهادی آتشبس موافقت نکند، با «نابودی کامل» مواجه خواهد شد.
این تهدید همزمان با سخنان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا مطرح شد که اعلام کرد توافق برای برقراری آتشبس در غزه «بسیار نزدیک» است.
گروه افراطی حماس از گروههایی است که در فهرست تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد.
با این حال، گروه حماس روز شنبه در پاسخ به طرح جدیدی که استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا، ارائه داده، اعلام کرد در ازای آزادی تعدادی از اسرای فلسطینی، ۱۰ گروگان زنده را در چند مرحله آزاد و اجساد ۱۸ گروگان دیگر تحویل خواهد داد و در مقابل خواستار آتشبس دائمی، خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه و تضمین جریان کمکهای بشردوستانه است.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ایالات متحده به خاورمیانه، در واکنش به این چاسخ حماس، آن را «کاملاً غیرقابل قبول» و «عقبگرد» خواند.
استیو ویتکاف در بیانیهای تأکید کرد که حماس باید چارچوب پیشنهادی آمریکا را بهعنوان پایه مذاکرات غیرمستقیم که میتواند هفتۀ آینده آغاز شود، بپذیرد.
به نوشته استیو ویتکاف، این تنها راه دستیابی به توافق آتشبس ۶۰ روزه در روزهای آینده است که طی آن نیمی از گروگانهای زنده و نیمی از اجساد تحویل داده شوند و سپس مذاکرات جدی برای آتشبس دائمی صورت گیرد.
تداوم حملات اسرائیل
اسرائیل از سرگیری حملات در غزه را از اواخر ماه مارس آغاز کرد و تنها در روز جمعه، بر اساس گزارش منابع محلی، دستکم ۴۵ نفر از جمله هفت عضو یک خانواده در جبالیا در حملات هوایی کشته شدند.
شمار کل قربانیان از سرگیری عملیات در ۱۸ مارس تاکنون، به بیش از ۴ هزار نفر رسیده و شمار کلی کشتهشدگان جنگ، بنا بر اعلام وزارت بهداشت غزه، به بیش از ۵۴ هزار نفر رسیده است که اکثریت آنها غیرنظامی بودهاند.
در همین حال، سازمان ملل نسبت به شرایط انسانی در غزه هشدار داده و این منطقه را «گرسنهترین نقطه جهان» توصیف کرده است. سخنگوی دفتر هماهنگی کمکهای انساندوستانه سازمان ملل اعلام کرد که کل جمعیت غزه در معرض خطر قحطی قرار دارند. گزارشهایی نیز از غارت انبارهای کمکرسانی سازمان ملل توسط افراد مسلح منتشر شده است.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه روز جمعه هشدار داد که اگر اسرائیل اقدامی برای بهبود وضعیت انسانی در غزه انجام ندهد، پاریس تحریمهایی علیه اسرائیل وضع خواهد کرد.
وزارت خارجه اسرائیل به شدت از سخنان آقای مکرون انتقاد کرد و بار دیگر محدودیت در ارسال کمکهای بشردوستانه را «دروغ» خواند.
یوهان وادِفول، وزیر خارجه آلمان نیز اعلام کرده است که با توجه به اقدامات اسرائیل در نوار غزه، تحویل تسلیحات آلمانی به این کشور در حال بازبینی است و ممکن است محدود شود.
او روز جمعه در گفتوگو با روزنامه آلمانی «زوددویچه» تأکید کرد که حق دفاع اسرائیل در برابر تهدیدهایی مانند حوثیها و حزبالله پابرجاست، اما تطابق اقدامات در غزه با حقوق بینالملل بشردوستانه محل بررسی است.
وادفول همچنین گفت کمکهای کنونی به غزه ناکافی است و آلمان احتمالاً در گام بعدی سیاست خود در قبال اسرائیل را تغییر خواهد داد.
در تحولی دیگر، اسرائیل اعلام کرد قصد دارد ۲۲ شهرک جدید در کرانه باختری ایجاد کند؛ اقدامی که با واکنش شدید مصر، بریتانیا و سازمان همکاری اسلامی مواجه شده است. لندن این اقدام را «مانعی عمدی» در مسیر تشکیل کشور مستقل فلسطین خوانده و قاهره آن را «نقض آشکار حقوق فلسطینیان و حقوق بینالملل» دانسته است.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، نیز با تأکید بر لزوم بهرسمیت شناختن کشور فلسطین، این تصمیم اسرائیل را به چالش کشید؛ واکنشی که وزارت خارجه اسرائیل آن را «یک جنگ صلیبی علیه کشور یهود» توصیف کرد.
مسئله سفر بیسابقه وزیر خارجه عربستان به کرانه باختری
در همین حال، منابع دیپلماتیک خبر دادهاند که فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، قرار است روز یکشنبه برای نخستینبار به کرانه باختری سفر کند؛ نشانهای از افزایش تحرکات دیپلماتیک در بحبوحه جنگی که وارد بیستمین ماه خود شده است.
اما پس از این خبر، خبرگزاریها گزارش دادهاند که اسرائیل به هیئت دیپلماتیک منطقهای، به رهبری عربستان، اجازه سفر به کرانه باختری را نخواهد داد.
اسرائیل و عربستان هنوز واکنشی رسمی به این گزارش نشان ندادهاند.
پیشتر گزارش شده بود که وزیر خارجه عربستان به همراه وزیران خارجه امارات، مصر، اردن، قطر و ترکیه روز یکشنبه رهسپار رامالله خواهند شد تا در نشستی با مقامهای تشکیلات خودگردان فلسطینی شرکت کنند.
وزیر خارجه عربستان در صورت سفر به کرانه باختری، بالاترین مقام سعودی خواهد بود که به این منطقه از زمان اشغال آن در سال ۱۹۶۷ سفر میکند.
عربستان و فرانسه چند هفته دیگر میزبانی مشترک یک کنفرانس بینالمللی در مقر سازمان ملل را برعهده دارند که موضوع آن تشکیل کشور مستقل فلسطینی است.