اعتصاب سراسری رانندگان خودروهای سنگین در ایران روز شنبه ۱۰ خرداد وارد دهمین روز خود شد. بنا بر گزارشها، این اعتصاب اکنون ۳۱ استان و ۱۵۲ شهر کشور را دربر گرفته است.
رانندگان با توقف فعالیت، به افزایش بیرویه هزینهها، نبود حمایت صنفی و بیتوجهی حاکمیت اعتراض دارند.
روز شنبه در قزوین، سنندج و مرز پرویزخان، پایانهها تعطیل یا نیمهفعال شدهاند و رانندگان در تجمعات اعتراضی خواهان رسیدگی به مطالبات معیشتی خود شدهاند. همزمان، مینیبوسداران اصفهان نیز روز شنبه به اعتصاب پیوستهاند.
در همین حال شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل، در کانال تلگرامی خود از بازداشت دستکم ۸ راننده در بیجار خبر داده است. بازداشتهای مشابهی پیشتر در گیلان و کرمانشاه نیز گزارش شدهاند.
اعتصاب در حالی ادامه دارد که رسانههای رسمی در قبال آن سکوت کردهاند و دولت همچنان پاسخی ارائه نداده است.
«اتحادیه تشکلهای کامیونداران و رانندگان سراسر ایران»، روز جمعه در بیانیهای نوشت: «اعتصاب ما تا زمانی که خواستههای به حقمان جامه عمل نپوشد ادامه خواهد داشت.»
افزایش قیمت گازوئیل و نرخ بیمه، مشکلات معیشتی و ناامنی جادهها از جمله دلایل این اعتصاب گزارش شده است.
در همین حال ۳۲ سینماگر و هنرمند در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد تصریح کردند: «مردم از سیاستها و اقتصاد ناپایدار که زندگی آنها را مختل کرده است به ستوه آمدهاند.»
در این بیانیه از جمله آمده است: «نالایقسالاری در ارکان مدیریت کشور منجر به ناکارآمدی و فساد در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شده و چرخهای صنعت و تولید کشور را از حرکت باز داشته است.»
جعفر پناهی، کتایون ریاحی، تهمینه میلانی، محمدعلی سجادی، محمد رسولاف، کیهان ملکی، فرهاد مهرانفر، سعید ابراهیمیفر، ستاره اسکندری و مصطفی خرقهپوش برخی از امضا کنندگان این بیانیه هستند.
این سینماگران یادآور شدهاند که «اعتصاب رانندهها هشداری است به این همه ظلم، نابرابری، دزدی و فقر گستردهای که زندگی معمولی را برای مردم سخت و جانفرسا کرده است».
تورج اصلانی، محسن امیریوسفی، شادمهر راستین، علی زمانیعصمتی، نادر ساعیپور، داود عباسی، ابراهیم عزیزی، پدرام علیزاده، حمید کاویانی، میثم مویینی و محمدرضا مویینی از دیگر امضا کنندگان این بیانیه هستند.
پیش از این نیز شمار دیگری از افراد و گروهها حمایت خود را از اعتصاب کامیونداران اعلام کردهاند.
در همین حال گزارشها حاکی از بازداشت چند تن دیگر از رانندگان و حامیان اعتصاب در شهرهای مختلف ایران است.
روز جمعه خبرگزاری جمهوری اسلامی از بازداشت سه نفر در استان همدان، و خبرگزاری مهر از بازداشت دو نفر در جادههای استان خوزستان خبر دادند و اتهام آنها را ترغیب رانندگان به اعتصاب گزارش کردند.
به نوشته وبسایت هرانا، از آغاز اعتراضات کامیونداران تاکنون بیش از ۲۰ راننده و حامیان آنها بازداشت شدهاند.
اتحادیه تشکلهای کامیونداران و رانندگان روز جمعه در بیانیهای تصریح کرد که به رغم «انواع و اقسام وعده و وعیدهای» دولتی، همچنان «تهدیدها و بازداشتها» ادامه دارد و «رانندگان شریف در همدان و بیجار و سایر شهرها را تحت عنوان "اخلالگران امنیت" دستگیر میکنند».
اعتراضات اخیر ابتدا به صورت پراکنده در روزهای پایانی اردیبهشت آغاز شد و از اول خرداد به اعتصاب سراسری گسترش یافت.
مهمترین دلایل اعتراضات رانندگان آسیب جانی و مالی آنها در انفجارهای بندر شهید رجایی، افزایش نرخ بیمه، مصوبه دولت برای سه نرخی کردن سهمیه گازوئیل، مشکلات معیشتی و ناامنی جادهها بوده است.
موج تازه اعتراضات صنفی و معیشتی در ایران
روزهای جمعه و شنبه، نهم و دهم خرداد، همزمان با دهمین روز اعتصاب کامیونداران، چندین تجمع اعتراضی دیگر نیز در نقاط مختلف ایران برگزار شد. در ایلام، کارگران کارخانه «پویا نخ» با تجمع مقابل استانداری خواستار راهاندازی مجدد کارخانه و پرداخت مطالبات معوقه شدند.
در تهران و اراک، کارگران شرکتهای پیمانکاری راهآهن و پروژههای صنعتی از جمله فاز ۱۴ پارس جنوبی، به پرداخت ناقص یا سهماهه ندادن حقوق اعتراض کردند و هشدار دادند که در صورت تداوم بیپاسخی، اعتصاب خواهند کرد.
روز شنبه نانوایان در چندین شهر از جمله اصفهان و مشهد با تجمع اعتراضی نسبت به شرایط سخت صنفی، سهمیه ناکافی آرد و وعدههای عملنشده دولت اعتراض کردند. در اصفهان، نانوایان با حضور مقابل استانداری خواستار رسیدگی فوری به مشکلات صنفی و جبران هزینههای تولید شدند.
بازنشستگان بانک صادرات نیز در تهران نسبت به بلاتکلیفی سود ۳۴ سالهٔ سرمایهگذاریشان در صندوق آتیه دست به تجمع زدند، و در یزد، والدین دانشآموزان مدرسه سیدالشهدا با تجمع خود به شهریه ۳۷ میلیونی این مدرسه اعتراض کردند.
همچنین، در منطقه رودشت لردگان، مردم در اعتراض به نبود آب آشامیدنی و توقف پروژههای آبرسانی تجمع کردند و سوءمدیریت را عامل بحران عنوان کردند.
طی روزهای پیشتر و در هفته گذشته نیز، موجی از اعتراضها در بخشهای مختلف صنفی و تولیدی ایران گسترش یافت. نانوایان در شهرهایی چون قم نسبت به افزایش ناگهانی قیمت آرد، حق بیمه و قطع برق در ساعات پخت نان اعتراض کردند و هشدار دادند که در صورت بیپاسخماندن مطالبات، اعتراضات گستردهتری شکل خواهد گرفت.
در خوزستان، کارگران اخراجی پروژه «زمزم ۳» فولاد خوزستان برای هفتمین روز متوالی خواستار بازگشت به کار شدند. کارگران کشتیسازی صدرا و پروژه جاده چابهار – ایرانشهر نیز به دلیل عدم پرداخت حقوق چندماهه دست به اعتصاب زدند.
همزمان، گندمکاران خوزستان با راهپیمایی مقابل استانداری خواستار تسویه مطالبات معوق خود شدند. در شیراز نیز پاکبانان در اعتراض به پرداختنشدن حق بیمه و مزایای شغلی مقابل استانداری تجمع کردند.
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی هشدار داده در صورت تداوم تأخیر در پرداخت یارانهها، افزایش قیمت نان اجتنابناپذیر خواهد بود.