خبرگزاری فرانسه بهنقل از منابع امنیتی بغداد از احتمال نهایی شدن توافقی خبر داده که بر اساس آن قرار است الیزابت تسورکوف، پژوهشگر اسرائیلی-روسی ربودهشده، در ازای آزادی محمدرضا نوری، عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به اتهام قتل یک شهروند آمریکایی در عراق زندانی است، آزاد شود.
شبکۀ عراقی «الرابعه»، که همسو با گروههای شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی است، نیز روز شنبه سوم خرداد بهنقل از منابع خود خبر داد توافق برای آزادی گروگان اسرائیلی-روسی «شامل شرط آزادی یک زندانی ایرانی در عراق به همراه شش نفر دیگر است».
الرابعه که دو سال پیش ویدئویی تأییدنشده از گروگان گرفته شدن تسورکوف را هم منتشر کرده بود، افزود این توافق «طی حدود یک هفته تا ۱۰ روز آینده اجرایی خواهد شد»؛ توافقی که ضلع سوم آن ایالات متحده است.
خبرگزاری فرانسه نوشت مقامات ارشد امنیتی عراق که بهدلیل حساسیت موضوع خواستند نامشان فاش نشود، گفتهاند اجرای این توافق به تأیید ایالات متحده بستگی دارد.
مقامات رسمی سه کشور هنوز در مورد این گزارشها اظهارنظر نکردهاند.
تسورکوف زادۀ روسیه با تابعیت اسرائیلی و دانشجوی دانشگاه آمریکایی پرینستون برای انجام تحقیقات دکترای خود در امور خاورمیانه از آذرماه ۱۴۰۱ به بغداد رفت، اما از هفته اول فروردین ۱۴۰۲ ناپدید شد.
هیچ گروهی مسئولیت ربودن او را بر عهده نگرفته، اما اسرائیل «کتائب حزبالله»، یکی از گروههای شبهنظامی تحت حمایت حکومت ایران را متهم به نگهداشتن او کرده است؛ ادعایی که این گروه آن را رد میکند.
یکی از منابع ارشد امنیتی عراق به خبرگزاری فرانسه گفت: «عراق تلاش دارد این موضوع را حلوفصل کند، اما این امر به موافقت آمریکا برای آزادی ایرانی متهم به قتل یک شهروند آمریکایی بستگی دارد.»
ایرانی مذکور محمدرضا نوری با نام مستعار ابوعباس است که رسانههای نزدیک به سپاه از او بهعنوان «مدافع حرم» یاد میکنند.
این عضو سپاه پاسداران فروردین ۱۴۰۲ همراه با چهار شبهنظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی در عراق، به اتهام قتل یک معلم آمریکایی به نام استفن ادوارد تروئل دستگیر شد.
آقای تروئل ۴۵ ساله و اهل ایالت تنسی آمریکا بود که با همسر و فرزندانش در عراق زندگی میکرد. او پاییز ۱۴۰۱ در خودرو شخصی خود در بغداد به ضرب گلوله کشته شد.
پس از آن محمدرضا نوری بازداشت و پس از ۱۶ ماه، مرداد پارسال به همراه چهار عراقی دیگر به حبس ابد محکوم شد.
دادگاهی در آمریکا نیز این عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به قتل و اقدامات تروریستی در ارتباط با کشته شدن یک شهروند آمریکایی در عراق متهم کرد.
دادستان موقت ایالات متحده در این زمینه گفت: «رژیم ایران به طور فعال شهروندان آمریکایی در نقاط مختلف جهان را هدف قرار میدهد تا مخالفان را سرکوب کند و انتقام کشته شدن قاسم سلیمانی را بگیرد.»
قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در دیماه ۱۳۹۸ در حمله پهپادی آمریکا در بغداد کشته شد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، پیش از این اتهامات محمدرضا نوری را رد کرده و آن را «توطئهای از سوی گروههای مرتبط با اسرائیل» خوانده است.
تلاشها برای آزادی محمدرضا نوری از سوی قوه قضاییه و وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در دو سال گذشته جریان داشته است. این در حالی است که خبرگزاری فرانسه بهنقل از منابع امنیتی در بغداد میگوید واشینگتن هنوز با این تبادل موافقت نکرده است.
تابستان دو سال پیش، یک هفته پس از بیانیه دفتر نخستوزیری اسرائیل مبنی بر «ربایش» یک محقق زن روسی-اسرائیلی در بغداد، روزنامه الشرقالاوسط بهنقل از منابعی در گروه شبهنظامی حشدالشعبی نوشته بود که هدف جمهوری اسلامی از ربودن الیزابت تسورکوف تسریع مذاکرات برای آزادسازی یوسف شهبازی عباسعلیلو بوده است؛ کسی که سازمان اطلاعات اسرائیل میگوید به دلیل تلاش برای اجرای مأموریت کشتن اسرائیلیها در قبرس توسط نیروهای موساد از خاک ایران «ربوده شد».