جعفر پناهی، کارگردان سرشناس و منتقد ایرانی، بامداد دوشنبه ۵ خرداد پس از دریافت نخل طلا برای فیلم تازه‌اش «یک تصادف ساده» در جشنواره فیلم کن، به تهران بازگشت و با استقبال هواداران خود در فرودگاه مواجه شد.
فیلم او، که به شکل زیرزمینی و خارج از چارچوب‌های رسمی ساخته شده، نخستین نخل طلای سینمای ایران از زمان «طعم گیلاس» عباس کیارستمی در سال ۱۳۷۶ است.
پناهی پس از سال‌ها ممنوع‌الخروجی و زندان، امسال برای نخستین بار توانست شخصاً در جشنواره کن شرکت کند.
بازگشت او به تهران در حالی صورت گرفت که برخی نگران برخورد نهادهای امنیتی با او بودند. اما به گزارش منابع خبری و تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، ورود او به فرودگاه خمینی بدون حادثه انجام شد و شماری از هوادارانش با گل و شعار «زن، زندگی، آزادی» به استقبالش رفتند.
در کنار خوشامدگویی مردمی، بیش از ۱۵۰ هنرمند، نویسنده و فعال مدنی از داخل و خارج ایران با انتشار بیانیه‌ای، موفقیت پناهی را ستودند و آن را نمادی از «استقامت و خلاقیت در برابر سانسور» دانستند. مانا نیستانی، کارتونیست مقیم فرانسه، در گفت‌وگو با رادیو فردا گفت: «این جایزه نوعی صحه گذاشتن بر جریان سینمای مستقل و خارج از نظارت و غیر تابع قواعد جمهوری اسلامی در عین حال حمایت از حرکت آزادی‌خواهانۀ مردم ایران بود.»
پناهی در سخنرانی هنگام دریافت جایزه از ایرانیان خواست اختلافات را کنار بگذارند و برای آزادی ایران تلاش کنند.
با وجود استقبال گسترده در میان جامعه هنری و ایرانیان خارج از کشور، رسانه‌ها و مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی واکنشی سرد و انتقادی نسبت به این موفقیت نشان دادند.
خبرگزاری میزان، از قوه قضائیه، اعطای نخل طلا به فیلم پناهی را نتیجه «بازی‌های سیاسی جشنواره کن با کمک بازیگران ضدایرانی» خواند و وزارت خارجه ایران نیز در پی اظهارات ژان‌نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه که این موفقیت را «نماد مقاومت در برابر ظلم و استبداد رژیم ایران» توصیف کرده بود، کاردار فرانسه در تهران را احضار کرد.
فیلم «یک تصادف ساده» داستانی سیاسی دارد و به روایت پنج ایرانی می‌پردازد که با مردی روبه‌رو می‌شوند که گمان می‌برند در زندان آن‌ها را شکنجه داده است؛ داستانی الهام‌گرفته از تجربه‌های خود پناهی در بازداشت. او این فیلم را به سینماگران ممنوع‌الفعالیت، به‌ویژه زنان فیلمساز حامی جنبش «زن، زندگی، آزادی» تقدیم کرده است.
پناهی که پیش‌تر برنده شیر طلایی و خرس طلایی در جشنواره‌های ونیز و برلین شده بود، اکنون با دریافت نخل طلا به جمع معدود کارگردانانی پیوسته که موفق به دریافت «تاج سه‌گانه» سینمای اروپا شده‌اند.
فیلیپ مارتن، تهیه‌کننده فرانسوی، روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «او بامداد امروز به تهران رسید و به خانه بازگشت.» او همچنین افزود: «پناهی تازه مطلع شده که روادید سفر به جشنواره‌ای در سیدنی را نیز دریافت کرده است و احتمالاً حدود ده روز دیگر عازم آن‌جاست.»
Your browser doesn’t support HTML5
تاثیر جایزهٔ جعفر پناهی بر جامعه مدنی ایران در گفت‌وگو با نسرین ستوده
بیشتر در این باره: واکنش‌ها به نخل طلای پناهی؛ وزیرخارجه فرانسه آن را نشانۀ مقاومت مقابل رژیم خواند